نویسندگان
1 عضو گروه مطالعات اجتماعی پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم
2 کارشناسی ارشد مطالعات فرهنگی، دانشگاه علم و فرهنگ
3 کارشناسی ارشد مطالعات فرهنگی، دانشگاه علامه طباطبایی
چکیده
مقاله حاضر تلاش می‌کند خوانش‌های موجود از دینداری در وبلاگ‌های فارسی زبان را با توجه به ویژگیهای فضای مجازی اینترنت و تاثیر آن در دیدگاه و قرائت کاربران وبلاگ‌ها از دین و دینداری در دنیای مدرن امروزی بیان نماید. بر همین اساس در این مقاله ضمن بررسی ادبیاتهای تولید شده در جامعه‌شناسی دین و خوانشها و قرائتهای هژمونیک گونه‌شناسی دین داری‌های موجود، نگاهی به فضاهای مجازی از جمله رسانه‌ها، اینترنت و وبلاگ‌ها و رابطه آن با زندگی روزمره مردم و دینداری ایشان پرداخته است. ما پس از بررسی انواع قرائتهای دینداری مسلط موجود در فضای کنونی و تاثیرات فضای مجازی در نگاه و اندیشه کاربران اینترنت به سنخ‌شناسی دیگر گونه‌ای از دینداری در فضای وبلاگ‌های فارسی زبان دست یافته‌ایم.
روش تحقیق ما در این پژوهش یکی از روشهای تحقیق کیفی است بنام «نظریه مبنایی» که خصوصا برای مقوله‌بندی و سنخ شناسی‌ها به کار می‌برند. جمعیت آماری تحقیق حاضر را تمام وبلاگ‌هایی که به زبان فارسی در اینترنت منتشر می‌شوند و نوشته‌هایشان به هر نحوی با دین و دینداری مرتبط می‌باشند یا بتوان از وب نوشته هایشان نوعی دینداری را برداشت کرد شامل می‌شود و واحد نمونه‌گیری ما را «پستهای» وبلاگ‌ها تشکیل می‌دهند.
بررسی متونی که در وبلاگ‌ها درباره دین نوشته شده است نهایت سه نوع دینداری از یکدیگر متمایز شدند. دین رمانتیک، دین سیاسی و دین اجتماعی که در این بین دین رمانتیک، حجم بسیار گسترده‌تری را نسبت به انواع دیگر دین‌داری‌های انعکاس یافته در وبلاگستان فارسی به خود اختصاص داده است که می‌توان پیوند دین با عناصر رمانتیک زندگی روزمره را حاصل شرایط جدید و نوین دانست.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Typology of Religiousness at Persian Language Weblogs
نویسندگان [English]
- Mohammad Reza Kolahi 1
- abbas junnesari 2
- Amin Bozorian 3
1 Faculty member of the Department of Social Studies, Faculty Social and Cultural Studies
2 Master Student of Cultural Studies; University of Science and Culture
3 Master Student of Cultural Studies; University of Allame Tabatabai
چکیده [English]
According to characteristics of virtual space of internet and its impact on the view and reading of religion and religiosity between weblog users at this modern era, this article has attempted to classify various readings of religiosity at the Persian language weblogs. In this research, while review of produced literatures in sociology of religion and hegemonic readings about current typology of religiosity, we have studied virtual spaces, such as internet and weblogs, and their relationship with people’s everyday life and religiosity. After exploring dominant typologies of religiousness on the sociological literature, we achieved a different religiosity typology at Persian weblogs.
We used the methodology of “Grounded Theory” which is specifically applied for classification and categorization. The sampling framework is all Persianlanguage weblogs, which have some contents relevant to religion or religiosity or can be so interpreted. The sampling unit is post of weblogs.
Analyzing religious notes, which posted on weblogs, finally lead us to a triple typology of religiosity: romantic religion, political religion, and social reading. Romantic reading of religion has devoted to itself much more amount of weblogs’ contents than two other types. This integration between religion and romantic elements of everyday life can be seen due to recent modern conditions.
کلیدواژه‌ها [English]
- : internet
- religiosity
- Sociology of Religion
- hegemonic readings
- grounded theory
- everyday life
استراوس، آنسلم و کوربین، جولیت (۱۳۸۵) «اصول روش تحقیق کیفی: نظریه مبنایی، رویه‌ها و شیوه ها»، ترجمه بیوک محمدی، تهران: انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
برگر، پیترل و لوکمان، توماس (۱۳۷۵) ساخت اجتماعی واقعیت - رساله‌ای در جامعه‌شناسی شناخت، ترجمه فریبرز مجیدی، تهران: انتشارات اندیشه‌های عصر نو
بنت، اندی (۱۳۸۶) فرهنگ و زندگی روزمره، ترجمه حسن چاووشیان، تهران: انتشارات اختران، چاپ اول
پل ویلم، ژان (۱۳۷۷) جامعه‌شناسی ادیان، ترجمه عبدالرحیم گواهی، تهران: انتشارات تبیان
تاملینسون، جان (۱۳۸۱) جهانی شدن و فرهنگ، محسن حکیمی، تهران: انتشارات دفتر پژوهش‌های فرهنگی
خانیکی، هادی (۱۳۸۳)، «دموکراسی دیجیتال»، فصلنامه مطالعاتی و تحقیقاتی وسایل ارتباط جمعی رسانه، سال ۱۵، شماره 3، شماره پیایی ۵۹
خانیکی، هادی (۱۳۸۶)، وبلاگی شدن فرهنگ، چشم‌انداز و ویژگی‌ها
دریفوس، هیوبرت (۱۳۸۳)، نگاهی فلسفی به اینترنت، على ملائکه، تهران: انتشارات گام نو.
فدرستون، مایک (۱۳۸۰) «زندگی قهرمانی وزندگی روزمره»، ترجمه هاله لاجوردی، فصلنامه ارغنون، شماره ۱۹.
فروند، ژولین (۱۳۶۸) ماکس وبر، ترجمه عبدالکریم نیک گهر، تهران: نشر رایزن
کسل، فیلیپ (۱۳۸۳) چکیده آثار آنتونی گیدنز، ترجمه حسن چاوشیان، تهران: انتشارات ققنوس.
کی. مور، ریچارد (۱۳۸۳)، «دموکراسی و فضای سایبر»، فصلنامه مطالعاتی و تحقیقاتی وسایل ارتباط جمعی رسانه، سال ۱۵، شماره 3، شماره پیاپی ۵۹.
کین جان (۱۳۸۳)، رسانه‌ها و دموکراسی، ترجمه نازنین شاه رکنی، تهران: انتشارات طرح نو
منتظر قائم، مهدی و تاتار، عبدالعزیز (۱۳۸۴)، «اینترنت، سرمایه اجتماعی و گروه‌های خاموش»، فصلنامه انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، سال اول، شماره ۴.
واخ، یواخیم (۱۳۸۰) جامعه‌شناسی دین، ترجمه جمشید آزادگان، تهران: انتشارت سمت.
هالوب، رابرت(۱۳۷۵) یورگن هابرماس نقد در حوزه عمومی، ترجمه حسین بشیریه، تهران: نشر نی
وتشتاین آرنولد،(۱۳۷۳) «الهیات در عصر فرهنگ تکنولوژیک»، ترجمه مراد فرهادپور، ارغنون، شماره ۱، سال اول، بهار ۱۳۷۳.
همیلتون، ملکم (۱۳۸۱) جامعه‌شناسی دین، ترجمه محسن ثلاثی، تهران: نشر تبیان
هوور، استوارت ام و لاندبای، نات (۱۳۸۵) رسانه دین و فرهنگ، ترجمه مسعود آریایی نیا، تهران: انتشارات سروش، چاپ دوم
الیاده، میر چا(۱۳۷۳) دین پژوهی، ترجمه بهاء الدین خرمشاهی، تهران: انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
برلین، آیزایا(۱۳۸۶) ریشه‌های رمانتیسم، ترجمه عبداله کوثری، تهران: نشر ماهی .
فورست، لیلیان (۱۳۷۵) رمانتیسم، ترجمه مسعود جعفری، تهران: نشر مرکز.
نش، کیت (۱۳۸۲)، جامعه‌شناسی سیاسی معاصر، ترجمه محمد تقی دلفروز، تهران: انتشارات کویر.
گیدنز. آنتونی (۱۳۸۳) تجدد و تشخص، ترجمه ناصر موفقیان، تهران: نشر نی
Backford, Lackmann, T (1989) the changing face of religion. London: Sage
Caygill, Howard (1998) Walter Benjamin: The Colour of Experience, London, Routledge, pp 80-117sociological review, pp567-585
Eliade, Mircea(Editor) (1999) "The Encyclopedia of Religion" P 179
Erving Gaffman (1982) The Presentation of Self in Everyday Life/ Penguin
Giddens, A.(1999) Runaway World, London: profile books Grondin, Jean (1991) Introduction to Philosophical hermeneutics, Yale University, P 4991
Hall, S. Jefferson, T.(1976) Resistance Through rituals, London, Harper Collins
Hoggart, R.(1975) The uses of literacy, London, Chatto, Windus.
Albanese, C (1981) America : Religions and Religion. Belmont. Wads Worth.
Hogg M. A., Vaughan, G. M. (2002); Social Psychology (3rd Ed), London Prentice Hall.
Giddens, A(1991) Modernity and Self - Identity, Stanford u
Turner, J. C.(1982); Towards a Cognitive redefinition of the social group. In. H. Tajfel (Ed) social identity and inter group relations Cambridge, Cambridge university Press.
Tajfel, Henry (1978); Interindividual behavior an Intergroup Behavior, London. Academic press.
Tajfel, H. and Wilkes, A. L.(1963); Classification and quantitative judgment, British Journal of Psychology, 54, 101-114.
)